عوامل پیش بینی کننده مصرف سیگار در بزرگ سالان شهر اراک بر اساس الگوی فرانظری

زمینه و هدف: برای طراحی مداخلات مؤثر برای کاهش استعمال سیگار لازم است عوامل مؤثر بر این رفتار شناخته شود. هدف این مطالعه بررسی عوامل پیش بینی کننده مصرف سیگار در افراد بزرگ سال شهر اراک بر اساس الگو فرانظری بود. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی- تحلیلی بر روی 328 فرد سیگاری بالای 30 سال شهر اراک در سال 1393 انجام شد. نمونه ها از سطح شهر به صورت تصادفی از روی شماره های پرونده خانوار انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه پایا و روا مشتمل بر مشخصات جمعیت شناختی و سؤالات مربوط به سازه های الگوی فرانظری (مراحل تغییر، فرایندهای تغییر، وسوسه و فواید و مضرات مصرف سیگار) جمع آوری و با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: بیشتر افراد موردمطالعه (52/7%) در مرحله پیش ­تفکر ترک سیگار بودند. رگرسیون خطی مشخص کرد که متغیرهای مراحل تغییر ( r2=-0.46, p<0/001 )، وسوسه (r2=-0.18, p<0/001)، مضرات مصرف سیگار (r2=-0.12, p<0/001 )، سن شروع مصرف سیگار (r2=-0.14, p<0/006)، فرایند تغییر تسکین نمایشی (r2=-0.12, p<0/015) و تعداد دوستان سیگاری (r2=-0.12, p<0/048 ) پیشگویی کننده میزان مصرف سیگار روزانه بودند. این الگو توانست 37% از واریانس میزان مصرف سیگار را پیش بینی کند. نتیجه گیری: بیشتر افراد موردمطالعه در مرحله پیش تفکر ترک مصرف سیگار بودند و با توجه به عوامل پیشگویی کننده میزان مصرف سیگار، لازم است برنامه آموزشی مؤثری برای ترک مصرف سیگار طراحی کرد. نوع مطالعه: مطالعه پژوهشی.